امروز: پنج شنبه 09 فروردين 1403 برابر با 28 مارس 2024

   اخبار

   اخبار

یکشنبه, 26 ارديبهشت 1395

روزنامه تعادل: گروه انرژي / نادي صبوري ـ 19 فروردین ماه بود که پایگاه خبری رووداو کردستان از اتفاقی خبر داد که ایران و اقلیم کردستان درحال از سرگیری مذاکرات در زمینه صادرات نفت اقلیم از طریق ایران هستند.

عصر روز چهار‌شنبه هفته گذشته نیز یک برنامه رادیویی در همین پایگاه خبری، جزییاتی جدید از این مذاکرات منتشر کرد؛ در این برنامه که با حضور «ناظم دباغ» نماینده اقلیم کردستان در ایران، «شیرکوه جودت» رییس کمیسیون انرژی پارلمان اقلیم و «هوشیار رستمی» کارشناس اقتصادی برگزار شد این خبر ارایه شد که «تفاهمنامه سوآپ نفت خام بین ایران و اقلیم کردستان» در تاریخ 5 آوریل 2016 میان دو کشور به امضا رسیده و ضرب‌الاجلی یک ماهه نیز برای تبدیل شدن این تفاهمنامه به قرارداد در نظر گرفته شده است. طبق صحبت‌هایی که از سوی نمایندگان اقلیم در این برنامه مطرح شد، طرف ایرانی آماده این قرارداد است اما کردستان هنوز جواب خود را اعلام نکرده است.  در نهایت این قرارداد به‌زودی با دیدار «بیژن زنگنه» وزیر نفت ایران و «آشتی هورامی» وزیر منابع طبیعی اقلیم کردستان امضا خواهد شد.

«ناظم دباغ» نماینده اقلیم کردستان در ایران پیش از این گفته بود که روز سه‌شنبه گذشته (17 فروردین ماه 94) آخرین مذاکرات بین نمایندگان ایران و کردستان (که به نظر می‌رسد هتل قدس واقع در خیابان نجات‌اللهی و روبه‌روی پارک ورشو میزبان این مذاکرات بوده) انجام شده و تفاهمات کلی در این زمینه صورت گرفته است. طبق اظهارات نماینده اقلیم کردستان در ایران در آن تاریخ قرار بود تا ماه آینده(17 اردیبهشت) قرارداد رسمی بین ایران و کردستان به امضا برسد. «ناظم دباغ» در پاسخ به این پرسش که مقصد نهایی نفت صادراتی کردستان از طریق ایران کجا خواهد بود، اظهار کرده بود: «در حال حاضر مقصد صادرات نفت کردستان ایران به عنوان نزدیک‌ترین کشور و برای مصرف داخلی و پالایشگاه‌های آن است. در صورتی که مازاد نفتی به وجود‌ آید طرفین برای تعیین تکلیف آن مذاکره خواهند کرد».

اکنون و طبق اخبار منتشر شده در برنامه رادیویی رووداو این تفاهمنامه اساسا «سوآپ» نفت خام محسوب شده و قرار است در مرحله اول به پالایشگاه تبریز و کرمانشاه در مرحله دوم به پالایشگاه اراک و در مرحله سوم به پالایشگاه تهران رفته و به همان میزان در جنوب ایران صادر شود. طبق این اخبار ظرفیت فعلی در نظر گرفته شده برای این تفاهمنامه 300 هزار بشکه در روز است، ساخت خط لوله در زمین ایران به عهده ایران و در زمین کردستان به عهده اقلیم کردستان است. «شیرکوه جودت» رییس کمیسیون انرژی پارلمان اقلیم در این برنامه رادیویی اعلام کرد که در واقع کارهای لازم از سوی کردستان برای پیشبرد این طرح انجام شده اما به واسطه تعطیل بودن پارلمان این کشور هنوز این تفاهمنامه که استراتژیک محسوب می‌شود به تایید پارلمان نرسیده است.

 

موضع حکومت مرکزی چه خواهد بود؟

دو سال پیش و زمانی که بحث صادرات نفت اقلیم کردستان از طریق ترکیه تازه داغ شده بود، دولت مرکزی عراق به صراحت اعلام کرد در صورتی که این اتفاق بدون هماهنگی با بغداد رخ دهد نه تنها از آنکارا شکایت خواهد کرد بلکه سهم بخش خودمختار کردستان از بودجه ملی را هم به ‌شدت کاهش خواهد داد. رابطه پیچیده میان اقلیم و دولت مرکزی از یک سو و رابطه نزدیک ایران با دولت مرکزی عراق از سوی دیگر باعث می‌شود این مساله نیز اکنون به دغدغه‌یی تبدیل شود که موضع دولت مرکزی عراق در مقابل سوآپ نفتی میان ایران و اقلیم چه خواهد بود؟

«هوشیار رستمی» کارشناس اقتصادی و مسائل کردستان در این برنامه رادیویی عنوان کرد که از دیدگاه او دولت مرکزی عراق مخالف این اتفاق خواهد بود چراکه در این وضعیت اقلیم با داشتن 2 خط لوله به ترکیه و ایران عملا به استقلال اقتصادی در قالب عراقی یکپارچه دست خواهد یافت چیزی که با خواسته‌های دولت مرکزی همخوانی ندارد. وی همچنین معتقد بود، مقام‌های نفتی ایران که در هفته گذشته اخبار این قرارداد استراتژیک را مدام تکذیب کرده‌اند با استفاده از تجربه قراردادهای جدید نفتی منتظر روی کار آمدن مجلس دهم هستند تا در فضایی مناسب‌تر این موضوع را رسانه‌یی کنند. قاعدتا به دلیل ارتباط سیاسی نزدیک بین دولت مرکزی عراق و ایران، اگر در داخل کشور یک همصدایی نسبت به بهره‌برداری اقتصادی از این طرح وجود نداشته باشد، می‌تواند پروژه را به شکست بکشاند و به همین خاطر دولت منتظر است تا در کنار مجلسی همسوتر استراتژی بازی برد ـ برد اقتصادی با همسایگان خود را پیش ببرد و البته سایه نگاه سیاسی به قراردادهای اقتصادی را تا حد زیادی بی‌اثر کند.

«ناظم دباغ» نماینده اقلیم کردستان در ایران اما با این دیدگاه مخالف بوده و اعتقاد داشت که این اتفاق موجب خوشحالی دولت مرکزی عراق خواهد بود. با وجود تمام مخالفت‌های ابتدایی دولت مرکزی عراق با صادرات نفت اقلیم از طریق ترکیه، که البته برخی ریشه آن را در عدم نزدیکی سیاسی عراق و ترکیه نیز می‌دیدند، صادرات نفت کردستان به ترکیه در نهایت حل و فصل شد. این جریان برقرار بود تا زمانی که در آخرین روزهای سال گذشته خورشیدی، اخباری مبنی بر توقف صادرات نفت این اقلیم به بندر جیحان ترکیه مطرح شد.

«نجم‌الدین کریم» استاندار کرکوک در رابطه با این مساله عنوان کرد که دولت ترکیه قصد دارد با توقف صادرات نفت، کردهای عراق را تحت فشار قرار داده و به وسیله کردهای عراق، تحرکات حزب کارگران کردستان ترکیه و نیروهای مدافع خلق در سوریه را کنترل کند. درحالی که پیش‌تر اعلام شده ‌بود علت این قطع صادرات، انفجار خط لوله کردستان ـ جیحان توسط حزب کارگران کردستان ترکیه بوده است هر چند پس از گذشت چند روز مجددا این صادرات از سر گرفته ‌شد.  اما به نظر می‌رسد، ترکیه مأمن مناسبی برای نفت کردستان عراق نخواهد بود و به همین دلیل کردها به دنبال تنوع‌ بخشی در مقاصد صادراتی خود هستند و عزم خود را برای استفاده از ایران به عنوان یک مسیر صادراتی جدی کرده‌اند. جبهه‌گیری سرسختانه ترکیه علیه کردها و درگیری‌های داخلی این کشور در چند وقت اخیر اکنون سبب شده که اقلیم بیش از پیش به ایران به عنوان مسیر ترانزیتی امن در این زمینه نگاه کند. هر چند تاکنون مشخص نشده بود که این قرارداد در چه قالبی صورت خواهد گرفت و اکنون پیش کشیده شدن بحث «سوآپ» که ایران پیش از این تجربه آن را در جبهه شرقی خود داشته است، مسائلی مانند نرخ سوآپ، زمان اعتبار آن و موضع دولت و مجلس ایران در این زمینه نیز اهمیت پیدا خواهد کرد.

 

 تاریخچه سوآپ نفت در ایران

سوآپ نفت در ایران اکنون بیش از هر چیز با نام یک شخص گره خورده است. «مسعود میرکاظمی» وزیر پیشین نفت ایران که مرداد ماه سال 1389 پس از 13سال دستور توقف این عملیات به واسطه پایین بودن نرخ سوآپ را داد. قبل از آن روز ایران برای 13سال مسیری امن برای همسایگان خود در دریای خزر برای سوآپ نفت خام محسوب می‌شد. با توقف این عملیات طی گذر سال‌ها، این همسایگان آلترناتیوهایی برای این امر پیدا کردند و به نوعی فرصت در آن منطقه به طور کلی از دست رفت. حالا مطرح شدن بحث سوآپ نفت اقلیم از طریق ایران می‌تواند امید‌های سوخته در این زمینه را دوباره برویاند. البته اگر ناگهان دوباره کسی صبح از خواب بیدار نشده و تصمیم بر خط بطلان کشیدن بر منافع یک کشور نگیرد.

 

 

تاریخ خبر: جمعه 24/2/1395 ـ کد خبر: 43303

سه شنبه, 21 ارديبهشت 1395

سعیده سادات فهری ـ «ناظم دباغ» نماینده حکومت اقلیم کردستان در ایران در گفتگو با هفته نامه صدا تاکید کرد که امروز حقوق کردها توسط دولت عراق نادیده گرفته می‌شود و این در حالی است که کردها در ساخت عراق جدید نقشی اساسی داشتند. به گفته دباغ یکی از مطالبات اصلی کردها این است که بجای آنها تصمیم گرفته نشود و حقوق آنها حفظ شود.

 

او با اشاره به بحث برگزاری رفراندوم برای استقلال که از سوی کردهای عراق مطرح شده است، افزود کردها آگاه هستند که خطر شعار استقلال طلبی و هزینه‌های آن چقدر بالاست ولی از سوی دیگر می‌دانند که نمی‌توان با همین روش ادامه داد. البته نماینده اقلیم کردستان عراق معتقد است هنوز شرایط اعلام استقلال کردی فراهم نیست و اگر هم قرار باشد رفراندومی برگزار شود باید با تفاهم عراق، ترکیه و ایران انجام پذیرد.

 

چندی است که در عراق اوضاع سیاسی برهم ریخته و به نظر می‌رسد که زمام امور از دست حیدر العبادی به عنوان نخست وزیر خارج شده است. تحلیل شما به عنوان نماینده اقلیم کردستان در ایران از شرایط امروز عراق چیست؟

هر دولتی که بعد از فروپاشی صدام حسین در عراق روی کار آمده با مشکلات بسیاری مواجه شده است و اختلافات بسیاری هم میان کرد و عرب و هم میان مذاهب مختلف در این کشور وجود دارد. متاسفانه در طول تاریخ تنش و درگیری‌هایی میان افراد و گروه‌های متعدد در عراق وجود داشته است. به همین دلیل اغلب شاهد هستیم که کردها و شیعیان برای حفظ خودشان و دستاوردهایشان در حال مبارزه علیه رژیم‌های گذشته بوده‌اند. این موضوع تا به امروز ادامه دارد و از همین رو در این کشور مسئله منافع مذهبی، ملی و منافع شخصی در تشکیلات برای مدیریت سیاست مسلط بوده است. این مسائل باعث شده است که عوامل خارجی و دولت‌های دیگر برای حفظ منافع خودشان وارد صحنه شوند و از ابزار اختلاف افکنی میان گروه‌های مختلف عراقی بهره گیرند. 

امروز می‌بینیم که به دنبال این دخالت‌ها و عوامل ذکر شده، مجموعه‌ای در خیابان‌ها تظاهرات می‌کنند، عده‌ای وارد پارلمان می‌شوند و افرادی نیز خارج از سیستم اداری و قانونی عراق، صحبت از تغییرات می‌کنند. این افراد بدون در نظر  گرفتن فاکتورهای تشکیل عراق جدید که بر پایه توافق است دست به چنین تحرکاتی می‌زنند.

 

در حال حاضر عمده ترین مطالبه کردها از دولت چیست؟

قدرت سیاسی در عراق، بعد از فروپاشی صدام حسین میان شیعه، سنی و کرد تقسیم شد و این تشکیلات توانستند عراق جدید را بسازند. وقتی عراق جدید ساخته شد قدرت و دولت در اختیار شیعیان بود، تشریح قوانین و شراکت در امور بر عهده سنی‌ها بود و کردها بعدها به دلایلی که در گذشته وجود داشت و از آنجایی که برخی مناطق را در اختیار داشتند با عراق متحد شده و یک منطقه مستقل را بوجود آوردند. در آن مقطع مشخص شد که وحدت میان شیعه و کرد باعث تقویت مدیریت در این کشور خواهد شد و دولت شیعه نیز بیشترین منفعت را از اتحاد با کردها داشت. اما متاسفانه بعد از حضور نخست وزیرهای شیعه در عرصه قدرت یعنی به ترتیب ابراهیم جعفری، نوری مالکی و امروز نیز حیدر العبادی به نظر من شیعیان در عراق تاحدودی مغرور شدند و بحث‌ّهایی مطرح شد مبنی بر آنکه طرح حکومت موتلف یعنی با حضور احزاب و گروه‌های سیاسی مختلف و کابینه‌ای متشکل از وزرای شیعه، سنی  و کرد تغییر کند. یعنی به این ترتیب که نخست وزیر این اختیار را داشته باشد که دولت جدید تشکیل دهد. این اقدامات که به نام اصلاحات در عراق دنبال می‌شود قبل از آنکه یک اقدام اصلاحی باشد جنگ و دعوای سیاسی است.

 

با توجه به فسادی که در کابینه عراق وجود دارد اگر قرار است اصلاحاتی صورت بگیرد باید ریشه این فساد و همچنین این مسئله که کدام وزیر در کدام وزارت خانه به درستی وظایفش را انجام نداده است، مشخص شود. این روش که به نام اصلاحات و به نام دولت تکنوکرات تمامی وزرا تغییر یابند، اقدام صحیحی نیست.

 

یعنی به نظر شما کابینه‌ای که حیدر العبادی معرفی کرده یک کابینه تکنوکرات نیست؟

باید در نظر بگیریم که تعریف تکنوکرات چیست!؟ تکنوکرات به این مفهوم نیست که شخص نخست وزیر به دنبال این باشد که وزیری متخصص روی کار بیاورد اما وابسته به خودش باشد. این رویکرد را نمی‌توان بر مبنای اصلاحات دانست. حکومت تکنوکرات بدان معناست که یک هیات مدیریت حکومت تکنوکرات را بر عهده گیرد. به عقیده من وقتی وزیری تعیین می‌شود حال چه تکنوکرات باشد چه خیر در وهله نخست باید یک فرد سیاسی باشد. وقتی این فرد سیاسی به سمتی گماشته شد زیردستی‌های او یعنی معاونان و مشاورانش باید تکنوکرات باشند. اگر بخواهیم روندی که حیدر العبادی در پیش گرفته را مبنا قرار دهیم،‌ شخص نخست وزیر نیز باید تکنوکرات باشد. ولی امروز شاهد این هستیم که در طول تاریخ و در دنیای امروز بسیاری از روسای حکومت، روسای پارلمان و حتی نخست وزیران تکنوکرات نیستند ولی زیردستان آنها تکنوکرات هستند. زیرا هر فرد تکنوکرات فقط یک تخصص دارد به عنوان مثال وزیر بهداشت فقط یک تخصص دارد یا وزیر نفت فقط یک تخصص دارد. این وزرا باید مدیران سیاسی خوبی باشند تا بتوانند از عهده مدیریت آن وزراتخانه‌ها به خوبی برآیند. آنچه که امروز در عراق شاهد هستیم ناشی از برخی خصومت‌هاست یعنی حیدر العبادی به بهانه روی کار آوردن یک دولت تکنوکرات می‌خواهد وزرا را تغییر دهد. در این میان شاید برخی وزرای پیشین نیز همچنان در قدرت باشند؛ وزرایی که اصلا تکنوکرات نیستند. به همین دلیل امروز شرایط عراق بسیار وخیم است کار به جایی رسیده است که پارلمان را اشغال می‌کنند؛ نخست وزیر، نايب رئیس جمهور را برکنار می‌کند یا وزرا را تغییر می‌دهد.

حیدر العبادی باید به این مسئله توجه داشته باشد که او نیز با توافق میان گروه‌ها و احزاب مختلف توانسته نخست وزیر شود و به دلیل تکنوکرات بودن روی کار نیامده است. همچنین از آنجایی که او از اعضای حزب الدعوه بود به عنوان نخست وزیر انتخاب شد. زیرا در آن مقطع حزب الدعوه آرای بیشتری کسب کرده بود و نخست وزیر باید از این حزب انتخاب می‌شد. وقتی شخصی به این صورت به مقام نخست وزیری نایل شده است نمی‌تواند با زیر پا گذاشتن همین اصول افراد دیگر را از کار برکنار کند.

 

با وجودیکه اوضاع عراق به شدت برهم ریخته و از سویی اوضاع امنیتی نیز با وجود داعش اصلا مساعد نیست، کردها داعیه جدایی و استقلال طلبی سرداده‌اند. به نظر شما رویکرد فعلی کردها آیا به صلاح کشور است و اصلا چرا چنین مسئله‌ای مطرح شده است؟

در  مورد مسئله کردها یک تحلیل و تفسیر اشتباه وجود دارد؛ اولا باید توجه داشت که کردها یکی از عوامل اصلی تشکیل عراق جدید بودند. نکته دیگر اینکه توافق بر این اساس بود که رئیس جمهور، معاون نخست وزیر و معاون رئیس پارلمان کرد باشند و این بدان معناست که کردها در تشکیل دولت جدید عراق شریک هستند. ولی شراکت در عراق به این معنا نیست که این افراد به عنوان کردها فقط سمت و پست داشته باشند بلکه شراکت بدین معناست که کردها در تمام امور شریک باشند. یعنی وقتی قرار است یک تصمیم سیاسی گرفته شود یا اصلاحات انجام شود، کردها نیز باید از آن مطلع باشند. قانون اساسی عراق با توافق کردها تصویب شد لذا امروز وقتی صحبت از تغییر وزرا می‌شود اگر کردها آن را نمی‌پذیرند به این مفهوم نیست که آنها می‌خواهند مستقل شوند. بلکه حرف کردهای عراق این است که وزیری کردی که می‌خواهند تغییر دهد چه مشکلی دارد. اگر یک فرد تکنوکرات می‌خواهید که خب وزرای کرد فعلی در حوزه خودشان تخصص لازم را دارند. اگر این بازی ادامه پیدا کند قطعا نتیجه خوبی نخواهد داشت.

کردها خواهان آن هستند که همراه با دیگر گروه‌ها در ساخت عراق جدید شراکت داشته باشند و بجای آنها تصمیم گرفته نشود. اگر فردا روزی در پارلمان عراق بر اساس قانون اساسی حقوق کردها و دیگر اقلیت‌ها محفوظ نشود چه باید کرد. درواقع کردها خواهان آن هستند که حقوق آنها حفظ شود. کردها آگاه هستند که خطر شعار استقلال طلبی و هزینه‌های آن چقدر بالاست ولی نمی‌توان با همین روش هم ادامه داد. زیرا در عراق حقوق کردها را نادیده می‌گیرند.در این شرایط چاره‌ای باقی نمی‌ماند جز اینکه نظرسنجی و رفراندوم برگزار شود و نظر اکراد عراقی پرسیده شود. مسلم است در شرایط کنونی مردم کرد همگی خواهان استقلال خواهند بود ولی تا این لحظه رهبر کردها دست به چنین اقدامی نزده است. اگر شرایط برای کردها فراهم شود آنها نیز به دنبال استقلال نخواهند بود که یکی از این شرایط به دولت عراق وابسته است. یعنی دولت عراق باید بپذیرد که کردها نیز به عنوان شریک باقی بمانند ولی حتی اگر نپذیرند نیز کردها می‌خواهند که مسئله رفراندوم و استقلال شان با تفاهم عراق، ترکیه و ایران انجام پذیرد.

 

اما در شرایط فعلی کشورهایی که ذکر کردید با استقلال کردها در عراق موافقت نخواهند کرد؟

بدون شک تا این لحظه هنوز شرایط پذیرفتن استقلال کردها فراهم نشده است اما بعضا شرایطی در عراق بوجود می‌‌آید که کردها به فکر مستقل شدن باشند مانند امروز که شراکت کردها در دولت نادیده گرفته شده است. دولت باید توجه داشته باشد که در میان کردها چهره‌هایی در عراق بوده‌اند و خدمت کرده‌اند که نمی‌توان آنها را نادیده گرفت. شخصی مانند جلال طالبانی که سال‌ها مبارزه کرده و خدمات شایانی نیز انجام داده است.  همچنین شخصی مانند مسعود بارزانی به سادگی به عنوان رئیس اقلیم کردستان انتخاب نشده است بلکه او و خانواده‌اش در طول تاریخ، افرادی مبارز بوده‌اند. لذا با توجه به پیشینه کردها در تاریخ عراق، ما خواهان آن هستیم که طبق قانون اساسی حقوق کردها در نظر گرفته شود. به نظر شخصی من هنوز شرایط اعلام استقلال کردی اصلا فراهم نیست ولی فشارهای بغداد بر کردها منجر به ماجراجویی‌هایی از سوی آنها شده است. همگان شاهد هستند از روزی که داعش در عراق به وجود آمده است کردها چقدر مبارزه کرده و با جان و دل از مناطق کردنشین حمایت کرده‌اند. کردها در جنگ با داعش، شهیدان و مجروحان بسیاری داده‌اند اما دولت عراق به پیش مرگه‌ها کمکی نکرده‌اند. حتی می‌توان گفت آن اندازه‌ای که همپیمانان ایران به پیش مرگه‌ها در عراق کمک کرده‌اند دولت کمک نکرده ا‌ست.

 

وضعیت فعلی در عراق تا چه زمانی ادامه خواهد داشت و پیش بینی شما از بحران ایجاد شده چیست؟

این وضعیت تداوم خواهد داشت و تفکرات فعلی قابل حل و فصل نیستند. اکنون بسیاری از سیاستمداران در عراق به دنبال منافع شخصی، حزبی و سپس منافع ملی و مذهبی هستند. این در حالی است که احزاب و گروه‌های عراقی باید از این تفکرات فاصله بگیرند. در مقطعی که صدام حسین سرنگون شد تمام گروه‌های عراقی باهم متحد شده بودند و نتیجه آن نیز سرنگونی حکومت بعث بود. پس از آن با هدف تشکیل نخستین حکومت عراقی و پارلمان باز هم گروه‌ها با هم متحد شدند و توافق کردند. در همان زمان قانون اساسی نیز به تصویب رسید.امروز همه گروه‌ها و احزاب باید به قانون اساسی عراق پایبند باشند و پس از آن وارد اصلاحات شوند. اصلاحات نیز بدین مفهوم است که پرونده و نقطه فساد مشخص شود و در همانجا به دنبال تغییر و تحولات باشند. گام بعدی نیز این است که یک پروسه مدیریتی تکنوکرات مدنظر قرار گیرد نه اینکه تنها یک شخص تکنوکرات روی کار بیاید. اگر فردی متخصص باشد ولی مدیریت و سیاست بلد نباشد، قدرت بگیرد اوضاع وخیم تر از شرایط فعلی خواهد شد.

 

هفته‌نامه خبری تحلیلی صدا، شنبه 18 اردیبهشت ماه 1395، صفحات 63 و 63.

یکشنبه, 05 ارديبهشت 1395

نماینده اقلیم کردستان عراق در ایران اعلام کرد که امنیت و ثبات عراق و منطقه همواره محور گفتگو و دیدارهای مقامات ایران و اقلیم کردستان عراق بوده است.

خبرگزاری مهر، گروه بین الملل- سمیه خمارباقی: جمهوری اسلامی ایران بحث ریاست اقلیم کردستان عراق را موضوعی داخلی و مربوط به خود عراقی ها می داند و وارد مصادیق هم نشده است. ایران همواره از وحدت کردها در عراق حمایت کرده و روابط متوازنی با حزب دموکرات کردستان و اتحادیه میهنی کردستان عراق دارد.

در گفتگو با «ناظم دباغ» نماینده اقلیم کردستان عراق در ایران در خصوص انتخابات ریاست اقلیم کردستان عراق و بحث فدرالیسم در عراق سوال کرده ایم که در ادامه می آید.

*موضوع انتخابات ریاست اقلیم کردستان عراق به کجا رسیده است؟ 

تاکنون به نتیجه نرسیده است و مشخص است که مشکل پیچیده‌ای است، این مساله مستلزم توافق است و در این مقطع که جنگ داعش و بحران اقتصادی و نبود ثبات سیاسی در عراق بر حل مسائل تاثیر دارد، کار دشواری است.

*در حال حاضر روابط ایران و حزب دموکرات کردستان به چه صورت است؟ 

به شکل کلی ارتباطات میان جمهوری اسلامی ایران و حزب دموکرات کردستان عراق کاملا عادی و در جریان است و در صورت نیاز به تبادل نظرات، این اتفاق از طریق کانال‌های ارتباطی ویژه صورت می‌گیرد.

در این مقطع و در شرایط کنونی دنیا و عراق و منطقه و با در نظر گرفتن حقوق ملت‌ها در چارچوب حق تعیین سرنوشت، مسلما فدرالیسم بخشی از حقوقی است که مستحق ملت‌هاست. در حال حاضر نیز در قانون اساسی عراق به این مساله اذعان شده که حضور کردها در چارچوب عراق اختیاری است، یعنی کردها با خواست و اختیار خود این را انتخاب کرده‌اند.

همچنین حق تعیین سرنوشت در چارچوب عراق فدرالی به رسمیت شناخته شده است. همین نیز موجب شده است که کردها در ساختن عراق جدید و حفظ تمامیت ارضی آن مشارکت کنند، اما تصمیم‌گیری برای آینده عراق و فدرالیسم وابسته به شیوه و منش فعالیت و سیاست مسئولان عراقی دارد که تا چه اندازه به حقوق حقه ملت کرد و دیگر بخش‌های کشور اعتقاد دارند، که متاسفانه بعضی از مسئولان و سیاستمداران عراقی، امروزه نیز همچون بعثی‌ ها می‌اندیشند و این مساله برای سرنوشت عراق موثر است.

اگر در چارچوب قوانین و قانون اساسی عراق حقوق دیگران را به رسمیت نشناسند، مسلما عراق به سمت سرنوشتی نامشخص و از هم گسیختگی خواهد رفت، که در شرایط فعلی حس می‌شود کسانی با نقشه و برنامه در تلاش برای از هم پاشیدن صفوف ملت و نیروهای سیاسی هستند.

*برخی کارشناسان معتقد هستند در کشورهایی که دولت - ملت روند تاریخی را طی نکرده است فدرالیسم می تواند به تجزیه منجر شود. با توجه به این استدلال، فدرالیسم در عراقی که از حیث شکل گیری کشوری(دولت-ملت به معنای مدرن) جوان است آیا مخاطراتی را همراه ندارد؟ اگر قائل به فدرالیسم هستید چگونه این فدرالیسم می تواند مانع از تجزیه شود؟

به عقیده من، فدرالیسم مایه حفظ یکپارچگی است و باعث از هم گسیختگی در عراق نمی شود.

چهارشنبه, 25 فروردين 1395

«برهم صالح» از رهبران برجسته‌ اتحادیه میهنی کردستان در مسکو با «سرگیی لاوروف» وزیر خارجه روسیه دیدار کرد.

دکتر «برهم صالح» از رهبران برجسته‌ اتحادیه میهنی کوردستان، وارد مسکو پایتخت روسیه شد و از طرف «سرگیی لاوروف» وزیر خارجه این کشور مورد استقبال قرار گرفت. براساس اطلاعیه دفتر «برهم صالح» روز ١١/٤/٢٠١٦ «سرگیی لاوروف» وزیر خارجه روسیه از «برهم صالح» از رهبران برجسته‌ اتحادیه‌ میهنی کوردستان، استقبال کرد. 

دکتر «برهم صالح» به وزیر خارجه‌ روسیه اعلام کرده است: "خاورمیانه با مشکلات و بحران‌های دشواری روبروست، که موجب شده  تبدیل به تهدیدی نه تنها برای ملل و کشور‌های این منطقه، بلکه تبرای کل جهان شود، برای همین لازم است با همکاری همپیمانی بین‌المللی و کشورهای منطقه‌ای شرایط منطقه به سمت آرامش و ثبات هدایت شود و فرصتی برای تکرار ترور و تهدید تروریستان باقی نماند".

برهم صالح به این مساله نیز اشاره کرده است که ثبات منطقه از طریق "احقاق حقوق و احترام به جایگاه تمام طرفین در اجرای جدید نقسه‌ی سیاسی و سیستم حکمرانی امکان‌پذیر است".

درباره‌ نقش مسکو در منطقه، دکتر «برهم صالح» جایگاه روسیه را مهم و لازم وصف کرده‌اند که" قدرت جهانی موثری است، پس می‌تواند حمایت سیاسی و نظامی و امنیتی مهم ارائه دهد".

در اطلاعیه دفتر «برهم صالح» آمده است: "دکتر برهم خواستار شد ارتباط سیاسی میان روسیه و اقلیم کوردستان و عراق توسعه بیشتری بیابد و از لحاظ نظامی نیز همکاری بیشتری به پیشمرگه و ارتش عراق ارائه شود، به ویژه در مقطع آینده".
جانشین دوم دبیرکل اتحادیه میهنی کوردستان به وزیر خارجه‌ روسیه اعلام کرده است: "اکنون نقش کورد در منقطه و جنگ علیه داعش نقشی مهم و قابل توجه است، به همین دلیل در چارچوب سازماندهی مجدد شرایط و تلاش برای حل اساسی مشکلات، لازم است این نقش و جایگاه مورد توجه قرار گیرد، به ویژه که کورد ثابت کرده است عامل امنیت و آرامش در تمام منطقه است."

همچنین «سرگیی لاوروف» وزیر خارجه روسیه مراتب خوشحالی خود را از سفر دکتر «برهم صالح» به مسکو  اعلام کرده و گفته‌ است: "روسیه حامی امنیت و آرامش منطقه است، به ویژه در حال حاضر که داعش در سوریه و عراق تهدیدات بزرگی ایجاد کرده‌اند"

لاوروف به دکتر برهم اعلام کرده است: "در جنگ علیه ترور روسیه همکار و حامی عراق و سوریه خواهد بود".

در این اطلاعیه آمده است که در نشست میان لاوروف و دکتر برهم صالح، وزیر خارجه روسیه به حقانیت ملت کورد و ارزش و نقش کورد در منطقه اشاره کرده، به ویژه که اکنون نقش کورد در جنگ علیه ترور در سوریه و عراق نقشی قابل توجه است.

برهمین اساس در این دیدار تاکید شده که ارتباط میان روسیه و کوردستان ارتباطی تاریخی و دیرین است، پس لازم است در این مقطع نیز در تمام سطوح برای استحکام این روابط تلاش شود و گفتگو و نشستها برای رسیدن به راه‌حل مناسب در مورد تمام بحران‌های تداوم داشته باشد.

علاوه بر نشست با وزیر خارجه‌ روسیه، در سفر دکتر «برهم صالح» به روسیه ایشان با «میخاییل بگدانوف» نماینده‌ ویژه‌ رئیس‌جمهور روسیه در خاورمیانه و همچنین معاون وزیر خارجه نیز دیدار کرده است.

در سفر ایشان به روسیه، سفیر عراق در مسکو، «آسو شیخ‌جنگی» نماینده‌ حکومت اقلیم کوردستان در مسکو، «عدنان محمدقادر» عضو کادر رهبری اتحادیه‌ میهنی، «اسماعیل محمود» و «توانا احمد» حضور داشته‌اند.

شنبه, 21 فروردين 1395

«ناظم دباغ» نماینده اقلیم کردستان عراق در ایران با بیان اینکه این اقلیم روابط خوبی با تهران دارد، گفت: ایران طی ماه های گذشته در بالاترین سطوح به میانجیگری میان احزاب کُردی عراق پرداخته است.

به گزارش خبرگزاری مهر، «ناظم دباغ» نماینده‌ اقلیم کردستان عراق در ایران در گفت‌وگو با روزنامه‌ «آوینه» نکات مهمی را پیرامون روابط ایران و اقلیم مطرح کرده است که مشروح آن از نظر می گذرد؛

 

*شما به‌ تازگی پیرامون ایران دیداری با مسعود بارزانی، ریاست اقلیم داشتید. چه‌ پیامی از ایرانیان برای ایشان آورده‌ بودید؟

محور اصلی دیدار، بررسی تحولات منطقه‌ و تقویت روابط مابین اقلیم و ایران و روشن کردن موضع‌گیریهایی که‌ باید گرفته‌ شود، بود. از جانب ایرانی‌ها حامل هیچ پیامی نبودم.

 

*اما زمان و نحوه‌ این ملاقات آشکارا به‌ ما می گوید که‌ شما حامل پیامی از جانب مقامات ایرانی بودید؟

روزنامه‌ها همه‌ چیز را با هم می خواهند، اما بعضا نمی شود همه‌چیز را بیان کرد، همین که‌ نماینده‌ اقلیم در تهران دیداری با ریاست اقلیم داشته‌ است خود حامل پیام است و کافی.

 

*در حال حاضر نگاه‌‌ ایرانی‌ها به‌ نسبت اقلیم و اقتصاد این منطقه‌ چگونه‌ است؟

واضح است که‌ ایرانی‌ها هم بر این نکته‌ واقفند که‌ اقلیم با مشکلات اقتصادی و سیاسی روبرو است و همیشه‌ هم تلاش کردند تا راه‌حلی برای مشکلات اقلیم پیشنهاد کنند چون امنیت اقلیم و ایران و برعکس به‌ یکدیگر گره‌ خورده‌ است، ایرانی‌ها مداوم بر اتحاد احزاب در اقلیم تاکید کردند و ما را هرگونه‌ تشنجی در منطقه‌ آگاه‌ کردند.

 

*الان بحث رفراندوم در اقلیم داغ است آیا ایرانی‌ها هیچ موضعی در این خصوص نگرفتند؟

ایران تاکید کرده‌ است که‌ این مسئله‌ای داخلی است، ولی در عین حال بر یکپارچگی عراق و قانون فدرال عراق که‌ حقوق کردها در آن به‌ رسمیت شناخته‌ شده‌ است، هم تأکید می کند. ایران از هرآنچه‌ در این چارچوب رخ دهد، پشتیبانی خواهد کرد. برعکس اگر با موضوعی هم حداقل مخالفت نکند پشتیبانی هم نخواهد کرد. من بر این اعتقادم که‌ اگر رفراندوم به‌ تجزیه‌ عراق ختم شود ایران از آن حمایت نخواهد کرد.

 

*در رقابت‌های داخلی اقلیم تبلیغات فراوانی می شود که‌ ایران از جماعت اسلامی پشتیبانی می کند؟

نه‌ اینها ریشه‌ در واقعیت ایرانی‌ها ندارد. من از این امر بسیار مطمئنم حتی این موضوع که‌ گویا جنبش تغیییر (گوران) و پ ک ک روابط فوق‌العاده‌ نزدیکی با تهران دارند هم درست نیست. متاسفانه‌ مشکل خود ما هستیم که‌ قادر به‌ اتحاد با یکدیگر نیستیم و مشکلات و رقابت‌های درون اقلیمی را به‌ کشورهای دیگر تعمیم می دهیم.

 

*در حال حاضر ایران درباره‌ مسئله‌ ریاست اقلیم و پارلمان نیمه‌کاره‌ چه‌ موضعی دارد؟

حقیقتا نه‌ به‌ آن معنایی که‌ جنبش گوران اعلام می کند و نه‌ به‌ آن معنایی که‌ اتحادیه‌ میهنی و حزب دمکرات کردستان عراق می گویند، ایران در جبهه‌ هیچ یک قرار نگرفته‌ است، در تمامی نشست‌ها ایران بر اتحاد میان کردها تأکید کرده‌ است.

پیرامون مسئله‌ ریاست اقلیم کردستان هم ایران وارد جزئیات نشده‌ است که‌ باید فلان کس انتخاب شود یا اینکه‌ با فلان شخص مخالفت کرده‌ باشد، تنها بر اتحاد و پایبند بودن به‌ قانون تاکیید کرده‌ است.

 

*آیا ایران برای نزدیک کردن احزاب کردی هیچ گام عملی برداشته‌ است؟

در این مدت کاهش پیدا کرده‌ است اما چند ماه‌ گذشته‌ در بالاترین سطوح سیاسی هیاتی برای میانجیگری در میان احزاب کرد در حال تلاش بود.

 

*گفته‌ شده‌ که‌ سردار «قاسم سلیمانی» هم به‌ همین منظور به‌ اقلیم سفر کرده‌؟

بله‌ وی آمده‌ و نماینده‌ ایشان نیز آمده‌ است، اگر لازم باشد یکبار دیگر هم شخصا خواهد آمد.

 

*بعد از یک مدت روابط سرد مابین حزب دمکرات کردستان عراق و ایران، در حال حاضر گفته‌ می شود که‌ این حزب به‌ دنبال ترمیم این رابطه‌ است، آیا این درست است؟

بگذارید واضح بیان کنم حزب دمکرات کردستان عراق از ایران فاصله‌ نگرفته‌ است تا بار دیگر به‌ آن نزدیک شود. تا جایی که‌ من آگاهم روابط خوبی با ایران دارد.

تا جایی که‌ من خبر دارم حزب دمکرات کردستان عراق با ایران روابط خوبی دارد. آنچه‌ هست سروصدای رسانه‌های این حزب است که‌ جهت مصرف داخلی است.

 

*موضع ایران در قبال این مسئله‌ چیست که‌ گویا اقلیم به‌ سوی بلوک سنی منطقه‌ متمایل شده‌ است؟

من از این نکته‌ اطمینان دارم که‌ ایران علاقمند است که‌ اقلیم همچون اقلیمی فدرال در چارچوب عراق بماند و رئیس جمهور عراق هم کرد باشد. این خود گواه‌ این است که‌ ایران علاقه‌ای به‌ این مسئله‌ ندارد که‌ اقلیم به‌ سوی دیگر در منطقه‌ متمایل شود.

بله‌ واضح است که‌ سعودی‌ها و ترکیه‌ به‌ دنبال تضعیف نقش شیعیان در عراق هستند و برای رسیدن به‌ این هدف هم به‌ کردها نیاز دارند. کردها باید بسیار آگاه‌ باشند که‌ در سیاست سنی‌گرایی منطقه‌ هضم نشوند، طبیعی است که‌ اگر چنین شود ایران واکنش خوبی نخواهد داشت.

 

*روابط نفتی مابین ایران و اقلیم به‌ کجا ختم شد؟

ایران پیشتر اعلام کرده‌ که‌ از روابط نفتی و گازی با اقلیم کردستان پشتیبانی خواهد کرد و آماده‌ است تا نفت اقلیم را از راه‌ خلیج فارس به‌ دنیا صادر کند، در حال حاضر هیاتی از وزارت انرژی اقلیم در تهران حضور دارند تا این مسئله‌ را بیشتر عملی کنند.

سه شنبه, 04 اسفند 1394

«ناظم دباغ» نماینده حکومت اقلیم کردستان در تهران در گفت‌وگو با روزنامه ایران گفت: در جنگ کردها با داعش در سوریه، برای نخستین بار کردها صدای اعتراضی و مقاومت خود را به گوش جهانیان رساندند و در نتیجه سمبل مقاومت و شجاعت در سوریه شدند.

نیکنام ارشدنیا ـ کردها بعد از سال 2012 و خروج نیروهای اسد از منطقه، سریعاً با استقرار نیروهای نظامی، کنترل منطقه‌شان را به دست گرفته‌اند و بنا به گزارش‌ها اکنون حدود 15 درصد خاک سوریه را در اختیار دارند. این گروه امروز در سطح داخلی با حفظ اتحاد با دولت اسد پیروزی درخشانی کسب کرده‌اند و در سطح بین‌المللی هم از حمایت دو قدرت ذینفع جهانی یعنی آمریکا و روسیه نیز برخوردار است. همین امر سبب نگرانی‌های امنیتی برای دولتمردان ترکیه شده است. در خصوص دلایل نقش کلیدی کردها در گفت‌و‌گو با «ناظم دباغ» نماینده اقلیم کردستان عراق در تهران و از کارشناسان ارشد مسائل کردی، ریشه‌های بحران کردی و قدرت‌گیری آنها را مورد بحث قرار داده‌ایم.

 

از دیدگاه شما چه دلایل و عواملی منجر به قدرت‌گیری کردها در جریان تحولات سوریه شد؟

کردها بعد از ظهور پدیده داعش و اپوزیسیون سوریه، فرصت تنفس و اظهار وجود پیدا کردند. آنها از شرایط جدید شکل گرفته به دنبال احقاق حقوق تضییع یافته‌شان رفتند. در این مسیر، مبارزات نظامی خود را علیه تروریست‌ها و نیروهای مداخله‌گر آغاز کردند. آنچه متمایز‌کننده مبارزات نیروهای کُردی سوریه از سایر نیروهای فعال در این کشور است، اخلاص، شهامت و بی‌باکی‌شان است. این امر به عینی‌ترین شکل ممکن در جریان تهاجم داعش به کوبانی نشان داده شد. در این جنگ کردها برای نخستین بار صدای اعتراضی و مقاومت خود را به گوش جهانیان رساندند و در نتیجه سمبل مقاومت و شجاعت در سوریه شدند.

 

به نظر می‌رسد گروه‌های کردی در سوریه با نگاهی رئالیستی به تحولات، به گزینه همکاری با دولت اسد روی آورده‌اند؛ از دیدگاه شما دوام این همکاری تا چه مدت خواهد بود؟

 از دیدگاه کردهای فعال در سوریه، نگاه واقع بینانه، شیوه انقلاب و اعتراض و هر آنچه که باشد، در چارچوب قانون اساسی هدف اول محافظت از موجودیت سیاسی و نظامی‌شان است. پس از اینکه جنگ و درگیری میان نیروهای مخالف با دولت بشار اسد آغاز شد، کردها به جای طرفداری از طرفین به اتخاذ گزینه دفاع از قلمرو خودشان پرداختند. از این‌رو سیاست پرهیز از جنگ و تنش با نظام سوریه را در پیش گرفتند که اقدامی سنجیده و حساب شده بود. در این میان به نظر می‌رسد زمانی که تهدید داعش و جبهه النصره در سوریه ادامه یابد، کردها نیز از منازعه با دولت سوریه خودداری کنند. امروز نیروهای کردی بر این امیدند که با از بین رفتن خطر تروریست‌ها، یک جامعه‌ای امن و آرام در سوریه شکل بگیرد که در آن تمامی گروه‌ها از حق و حقوق‌شان بهره‌مند شوند. از این‌رو کردها آمادگی همکاری با دولت سوریه را در دوران پس از منازعه دارند.

 

با توجه به ارتباط نزدیک ایدئولوژیک و نظامی میان نیروهای کردی حاضر در سوریه با حزب کارگران کُرد ترکیه، آنکارا به گزینه سخت نظامی روی آورده است، تداوم این سیاست را چگونه می‌بینید و آیا آنکارا به واقعیت کردها در سوریه تن خواهد داد؟

در خصوص نزدیکی کارگران ترکیه با کردهای سوریه باید گفت که این دو گروه از اشتراکات فراوان ایدئولوژیکی و ساختاری برخوردار هستند. حزب کردی سوریه شاخه‌ای منشعب شده از کارگران ترکیه است.

 با این حال باید گفت که این گروه‌ها به قانون اساسی کشورشان پایبند هستند و همکاری آنها به مفهوم قهر با نظام‌های سیاسی‌شان نیست. این امر بخصوص برای کردهای سوریه بیشتر صدق می‌کند. در رابطه با ورود سخت افزارانه ترکیه هم لازم به اشاره است که آنکارا دچار اشتباهات جدی استراتژیک در میدان تحولات سوریه شد و آنها بدون توجه واقعی به ریشه‌های بحران، با اقدامات نسنجیده‌شان سوریه را امنیتی کردند.

دولتمردان آنکارا با عبرت از درس‌های تاریخی این نکته را بپذیرند که نزاع با کردها نه تنها اهدافشان را در منطقه محقق نمی‌سازد بلکه وجهه آنها را نزد قدرت‌های جهانی خراب می‌سازد.

 

از دیدگاه شما با توجه به حمایت مسکو و واشنگتن از کردهای سوریه، ایده تشکیل دولت خودمختار کُرد در سوریه همانند عراق چه میزان محتمل است؟

حمایت مسکو و واشنگتن از کردهای سوریه تاکنون جنبه نظامی و حفظ منافع داشته است. این حمایت‌ها هنوز از مرحله نظامی به سیاسی کشیده نشده است. تا زمانی که این مهم انجام نگیرد؛ حل بحران در سوریه نیز با دشواری مواجه خواهد شد.

پرسش بعدی که در این میان مطرح است، این است که همگرایی مسکو ـ واشنگتن در دوران پس از بحران مشخص

نیست چگونه خواهد بود و آیا آنها به طرفداری از حاکمان سیاسی خواهند پرداخت یا اینکه از قومیت و گروه‌ها نیز

حمایت خواهند کرد.

 

روزنامه ایران، ستون گفت‌وگو، سه‌شنبه 4 اسفند 1394، سال بیست و دوم، شماره 6158، صفحه 20.

صفحه34 از55

آخرین اخبار

گزارشات پر بازدید

حالت های رنگی