
مصاحبه ها (238)
در این قسمت میتوانید بە آرشیو مصاحبە ها دسترسی داشتە باشید
«ناظم دباغ» در گفتوگو با خبرگزاری تسنیم: درخواست آمریکا از کُردهای عراق درباره موصل
منتشر شده در مصاحبه هاسرویس: بینالملل ـ «ناظم دباغ» نماینده حکومت اقلیم کردستان در تهران از درخواست آمریکاییها از کُردهای عراق برای آزادسازی موصل خبر داد؛ اما در عین حال گفت که حکومت متبوعش هنوز تصمیمی در این خصوص نگرفته است.
«ناظم دباغ» نماینده حکومت اقلیم کردستان عراق در تهران در گفتوگو با خبرنگار گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم از درخواست آمریکاییها از کُردهای عراق برای آزادسازی موصل خبر داد اما در عین حال گفت که حکومت متبوعش هنوز تصمیمی در این خصوص اتخاذ نکرده است.
او که در جریان بازدید امروز خود از خبرگزاری تسنیم با خبرنگار ما در خصوص تحولات اخیر منطقه بهویژه آخرین تحولات عراق و اقلیم کردستان به گفتوگو نشست، در پاسخ به سؤالی مبنی بر درخواست آمریکاییها از اقلیم کردستان برای آزادسازی موصل و اینکه آیا هماهنگی میان کُردها و آمریکاییها برای آزادی موصل با مشارکت کُردها وجود دارد، گفت: همیشه این درخواست از ما وجود داشته و این مسئله از سوی آمریکاییها مطرح شده است.
ناظم دباغ افزود: درخواست همکاری نیروهای پیشمرگه و مشارکت در آزادسازی موصل مطرح شده است و ما هم با شروطی شرکت خواهیم کرد ولی تاکنون تصمیم نهایی نگرفتهایم و اگر تصمیم نهایی بگیریم قطعاً با همکاری همپیمانان خود در بغداد اقدام خواهیم کرد.
نماینده حکومت اقلیم کردستان عراق در تهران در تبیین شروط کردها برای هماهنگی با ارتش عراق در مقابله با گروههای تروریستی تکفیری اظهار داشت: این درخواست باید از سوی عراق رسماً مطرح شود و بدون همکاری و کمک عراق به پیشمرگهها در زمینه تأمین سلاح، آموزش، حقوق و تدارکات نمیتوان انتظار داشت کُردها در این جنگ مشارکت کنند.
«ناظم دباغ» در گفتوگو با خبرگزاری موج: اصلاحات عراق در بن بست فساد دولتمردان عراقی
منتشر شده در مصاحبه ها«ناظم دباغ» نماینده اقلیم کردستان عراق در ایران اجرای پروژه اصلاحات دولت عراق را نیازمند رهبری شخصی دانست که سلامت اقتصادی و سیاسی وی تایید شده باشد.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری موج، «ناظم دباغ» نماینده حکومت اقلیم کردستان عراق در ایران، در خصوص پیشبرد اصلاحات دولت عراق گفت: وضعیت در عراق بهگونهای است که میتوان گفت این کشور از لحاظ اقتصادی و فسادهای جاری در آن، در یک شرایط بحرانی قرار داد. از این رو مساله اصلاحات اگر بتواند به نتیجهای منجر شود، پروژه مثبتی خواهد بود اما متاسفانه اگر بررسی صورت گیرد این احتمال وجود دارد که برخی از کسانی که شعار اصلاحات را سر میدهند خود از همه فاسدتر باشند. از این رو، انجام این پروژه نیازمند افراد سالمی است.
دباغ با اشاره به مخالفت پارلمان عراق با دولت تکنوکرات پیشنهادی نخست وزیر افزود: پارلمان متشکل از گروهها و فراکسیونهایی است که منتخب مردم محسوب میشود. لذا حیدر العبادی بایستی پیش از ارائه طرح اصلاحات با این گروهها مشورت میکرد تا امروز این مخالفت پیش نمیآمد. زیرا پیش از جایگزینی تکنوکراتها با افراد پیشین در دولت، لازم بود کارنامه این وزرا ارائه شود تا مشخص شود که علت این کنار زدهشدن در این است که آیا آنها دچار فساد و یا تخلفی بودهاند یا خیر.
نماینده اقلیم کردستان عراق در ایران در ادامه ضمن تاکید بر اینکه کردها از هر اقدامی که به اصلاحات منجر شود حمایت میکند، گفت: با این همه، حمایت باید دو طرفه باشد اما متاسفانه برخی از اقدامات اصلاحی بر خلاف خواسته اربیل بوده است. زیرا اگر قرار به تغییر وزرا بود باید با گروههای کردی مشورت میشد. همچنین باید تعریف روشنی از تکنوکرات ارائه میدادند که تکنوکرات به معنی یک شخص دارای تحصیلات آکادمیک است و یا کسی که رزومه خوبی برای انجام تخصصهای وزارتخانه دارد.
وی همچنین در خصوص موضع گروههای سیاسی عراق در مورد اصلاحات تصریح کرد: تا امروز میان جریانهای سیاسی اتفاق نظری در این باره رخ نداده است و حتی برخی گروههای بیان میکند اگر قرار است تکنوکراتها بر دولت حاکم شوند خود شخص حیدرالعبادی نیز باید جزو اشخاصی باشد که کنار گذاشته میشود.
دباغ در پایان به اظهار داشت که با توجه به وضعیت سیاسی عراق، به روند اصلاحات خوشبین نیست. زیرا به زعم وی برخی تلاش دارند این پروژه را نتیجه اقدامات خود و نه ماحصل همکاری میان تمامی گروهها به مردم عراق معرفی کنند.
«ناظم دباغ»نماینده حکومت اقلیم کردستان در تهران در یادداشتی درروزنامه «نوآوران» نوشت: در دو یا سه سال اخیر، با ظهور پدیده خطرناک داعش، ایران همواره از متحدان اقلیم کردستان و مهمتر از اینها مواضعی به جد، ضد تروریستی اتخاذ کرده است؛ قطعاً ایران به عنوان یک کشور در کنار ما، خواهد بود.
متن کامل یادداشت «ناظم دباغ»نماینده حکومت اقلیم کردستان در تهران در روزنامه نوآوران بدین شرح است: ایران و اقلیم کردستان عراق از قرنها پیش دارای اشتراکات نژادی، فرهنگی و آیینی مختلف و متنوع بودهاند. تقریباً از زمان امپراتوری عباسیان تا به امروز، سطح مراودات و گستره روابط دیپلماتیک این دو کشور در شرایط بهتری قرار داشته است. اقلیم کردستان و کشور ایران با توجه به اینکه از گذشتههای دور هممرز بودهاند، خوشبختانه هیچگونه آسیبی و یا حملهای از طرف دو کشور صورت نگرفته است. موقعیت جغرافیایی و ژئوپلتیکی که این دو کشور در آن قرار گرفتهاند، در ایجاد یک پیوند دوستانه و پایدار تأثیرگذار بوده است. در کنار این مسائل، به رویدادها و اتفاقات دو دهه اخیر نیز باید اشاره کرد؛ در زمان حاکمیت صدام حسین دیکتاتور خونخوار بعثی نیز ایران همواره به عنوان یک همسایه دوست، سطح روابط حسنه خود را به عناوین مختلف نشان داده است. در دو یا سه سال اخیر، با ظهور پدیده خطرناک داعش نیز ایران همواره از متحدان اقلیم کردستان و مهمتر از اینها مواضعی به جد، ضد تروریستی اتخاذ کرده است. پشتیبانی کشور ایران در مقابل انواع رویدادها و اتفاقات خطرناکی که اقلیم را تهدید کرده است، ستودنی بوده است. بر این اساس، اقلیم کردستان نیز وظیفه خود میداند که هر گونه اصطکاک یا تنشی که بین این کشور و گروههای معارض رخ دهد، سعی میکند تا با رایزنی و گفتوگو، زمینه صلح و ثبات فیمابین را فراهم کند.
در مورد سفر دکتر «برهم صالح» باید بگویم که بررسی وضعیت عراق، اقلیم کردستان و منطقه و نیز آینده منطقه بعد از داعش و اهمیت روابط کردها با جمهوری اسلامی و توازن سیاست منطقهای برای حفظ منافع کل طوایف در عراق از محورهای مذاکرات دکتر «برهم صالح» با مقامات جمهوری اسلامی ایران است. تأکید بر تقویت روابط و ایجاد راه حل برای مشکلات بین منطقه کردستان و حکومت مرکزی نیز از جمله موضوعات مطرح شده در این دیدارهاست. باید بگویم که در خصوص اختلافات بین جریانهای کُردی در اقلیم و گفتوگوهایی که در ایران انجام گرفته است، در این خصوص صحبتی نشده است، اما اشاراتی شد که کردها بهتر است اختلافات خود را از طریق مذاکرات حل کنند، چرا که این موضوع باعث تقویت جریان کردی میشود.
تهران نیز درباره اختلافات بین برخی احزاب کردی و حکومت مرکزی عراق اظهار داشته که در چارچوب حقوق
ذکر شده در قانون اساسی این کشور برای کردها این اختلافات حل و فصل شود و حتی این گفتوگوها را تشویق میکند. مقامات جمهوری اسلامی در این گفتوگوها بر یکپارچگی عراق تأکید کردهاند؛ این نظر به طور کلی مخالف نظر ما نبوده، اما ما دسترسی به حقوق کامل خود در چارچوب قانون اساسی را خواستاریم و اختلاف ما در این بخش است. به طور کلی در صحنه سیاسی نباید اختلافات منطقه را نادیده گرفت، اما مسئله استقلال کردی آنچنان که ذکر میشود، مطرح نیست. حرف ما این است که اگر نتوانیم مشکلات را با گفتوگو حل کنیم، تنها راه حل جدایی است، اما امید به حل مشکلات را داریم.
از این مسأله هم نمیتوان غافل ماند که بعد از نابودی فیزیکی داعش و آزادی موصل شرایط جدیدی به وجود میآید و مسائلی بروز میکند که حل آنها نیازمند گفتوگو و مذاکرات بیشتر خواهد بود. قطعاً ایران به عنوان یک کشور در کنار ما، خواهد بود و ما در آینده و در این زمینه گفتوگوهای دوجانبه خواهیم داشت.
«ناظم دباغ» در گفتوگو با مرصاد: روسها دقیق و حساب شده در حال نابودی زیرساختهای داعش هستند/ داعش دشمن انسانیت و تمدن
منتشر شده در مصاحبه هامرصاد نیوز: «ناظم دباغ» نماینده حکومت اقلیم کردستان عراق در ایران گفت: روسها با قاطعیت و دقیق و حساب شده در حال نابودی زیرساختهای داعش هستند.
«ناظم دباغ» نماینده حکومت اقلیم کردستان عراق در تهران در گفتوگو با خبرنگار بینالملل شبکه اطلاع رسانی مرصاد، در خصوص درخواست بغداد از مسکو برای حضور نظامی در جنگ علیه داعش اظهار داشت: جنگ بر علیه داعش برای اقلیم کردستان بر همه چیز تقدم دارد چرا که داعش دشمن انسانیت و تمدن است و نه صرفا دشمن گروه و یا عده ای خاص.
وی افزود: به دلیل اینکه سرلوحه کار ما در اقلیم کردستان، نابودی داعش است لذا از هر دولتی که وارد این جنگ بر علیه آنها شود استقبال خواهیم کرد.
وی همچنین در خصوص حملات روسیه به مواضع داعش در خاک سوریه تصریح کرد: تاکنون خبری از هر گونه اشتباه در حمله و یا هدف قراردادن کردها بجای داعش و حتی زخمی شدن یک نفر از کردهای حاضر در عراق بر اثر حملات روسیه به ما مخابره نشده است اما در عوض دائما دوستان ما در سوریه به ما اطلاع میدهند که روسها با قاطعیت و دقیق و حساب شده در حال نابودی زیرساختهای داعش هستند.
دباغ گفت: هم اکنون پیشمرگه در حال همکاری با ارتش عراق برای دفع داعش است چرا که موضوع داعش را یک موضوع ملیتی میدانیم.
نماینده اقلیم کردستان عراق در ایران تصریح کرد: اگر سیاست دولت عراق این باشد که روسیه و یا هر نیروی دیگری را وارد جنگ بر علیه داعش بکند، این عمل هم مورد موافقت ماست و هم نیروهای پیشمرگه اقلیم کردستان در کنار آنها بر علیه داعش خواهند جنگید.
ناظم دباغ در گفتوگو با روزنامه اعتماد: هيچ قدرتي موافق استقلال كردستان عراق نيست
منتشر شده در مصاحبه هامحمدابراهيم ترقينژاد: با سقوط صدام حرف و حديثها براي استقلال اقليم كردستان از عراق بيش از هر زمان ديگري شده است. كردهايي كه ديروز اندك اعتراضشان براي دستيابي به حقوقي ناچيز با سركوب شديد رژيم بعث روبهرو ميشد، اكنون مجال فراهم ديده بودند تا بار ديگر به فكر تحقق آرمان استقلال باشند. در دو سال اخير نيز زمزمههاي عملي كردن آن رويا بيش از هر زمان ديگري شده و اكنون يكي از مقامات عالي اقليم كردستان عراق از تحقق بخشيدن آن سخن ميگويد. مسيري كه البته با دشواريهاي بسياري روبهرو است و بيترديد با واكنش تهران، آنكارا و بغداد روبهرو خواهد شد. در خصوص درخواست احتمالي اقليم كردستان عراق از ايران براي كمك به استقلال گفتوگويي با «ناظم دباغ» نماينده اقليم كردستان عراق در تهران داشتهايم كه مشروح آن در ادامه ميآيد.
كردها از مدتها پيش به دنبال جدايي و استقلال بودند اما اينك مسرور بارزاني، رييس سازمان اطلاعات دولت اقليم كردستان عراق ميگويد زمان جدايي دوستانه از بغداد فرارسيده است و كردستان عراق درصدد تشكيل كشور مستقلي است. اين در حالي است كه كردها حتي در بحران سياسي دو سال پيش و حمله داعش به عراق اين مساله را به شكل علني بيان نكرده بودند. چه مسائلي موجب شده تا كردها در شرايط كنوني چنين سخني را بگويند؟
آقاي مسرور بارزاني به عنوان يك مسوول در اقليم كردستان عراق، نظر شخصي خود را مطرح كرده و اشكالي هم ندارد اما اين سخنان بيش از هر چيز متوجه شرايط كنوني عراق و دولت اين كشور است. ما اكنون مطمئن شدهايم كساني در بغداد و دولت عراق هستند كه ميخواهند كردها را به سمت جدايي هل بدهند. اين صحبتها را آقاي مسرور بارزاني گفته اما كساني در حزب الدعوه عراق هستند كه ميگويند كردها استقلال پيدا كنند و بروند دولت تشكيل بدهند. اينكه آنها به چه دلايلي، كردها را براي استقلال و تجزيه عراق دعوت ميكنند، بايد خودشان پاسخ دهند. اگر شما به شكلگيري دولت عراق پس از سقوط صدام و فروپاشي نظام بعثي عراق نگاه كنيد، متوجه ميشويد كردها از نخستين روز تاسيس نظام جديد عراق، به دنبال جدايي نبودند. آقاي طالباني نقش جدي در وحدت عراق ايفا كرده است و مراجع و گروههاي عراقي نيز هميشه از نقش ايشان تعريف كرده و از او حمايت كردهاند و جلال طالباني را محور وحدت دانستهاند ولي هنگامي كه حيدر العبادي بدون توجه به توافقات قبلي به صورت يكجانبه و يكطرفه تغييراتي را در سطح حكومتي ايجاد ميكند و در اين تغييرات هيچ مشورتي با كردها نميكند و كانديداي كردي را براي تصدي مسووليتي معرفي ميكند كه گروههاي كردي آن فرد را قبول ندارند، چنين شرايطي هم ايجاد ميشود. از اين دست اقدامات را قبلا صدام و ديگر حاكمان عراق انجام ميدادند كه به خواست مردم و احزاب توجهي نميكردند. وقتي اين شرايط ايجاد ميشود، شك نكنيد كه كُرد از خود حمايت ميكند و براي خود تصميمگيري خواهد كرد. اكنون شما به شرايط عراق نگاه كنيد. پارلمان عراق توسط افرادي اشغال ميشود و نخست وزير بدون مشورت با احزاب و كردها و رييسجمهور، اقداماتي را انجام ميدهد و تغييراتي را در سطح حكومتي ايجاد ميكند كه حتي شيعيان هم از آن راضي نيستند. معناي اين اقدامات، آن است كه دموكراسي در عراق غايب است. در اين شرايط «مسرور بارزاني» ميگويد كه آنها در بغداد ما را به سمت استقلال هل ميدهند. با اين حال و تا اين لحظه، رهبران كرد براي استقلال در زمان كنوني تصميمي نگرفتهاند و ما منتظر آينده عراق هستيم و ميخواهيم ببينيم حقوق كرد چه ميشود؟ در صورتي كه كرد در تحولات آينده از حقوق خود محروم نشود و بتواند نقشآفريني كند، تصميمي را براي جدايي نداريم. ما در درجه اول ميخواهيم از حقوق و منافع خود دفاع كنيم و پس از آن، به دولت عراق بازخواهيم گشت.
جدايي اقليم كردستان از عراق تا چه اندازه مورد حمايت روسها و آمريكاييهاست؟
درخواستهايي وجود دارد ولي ما نبايد منتظر حمايت آنها باشيم. كساني كه منتظر حمايت آنها هستيم، همانهايي هستند كه شرايط امروز را ايجاد كردهاند، منطقه را تقسيم كردند و به خاطر منافع خود، آشوبها را دامن زدهاند و اكنون نيز در منطقه حضور دارند. ما به عنوان كُرد انتظار داريم بر اساس قانون اساسي عراق و بر اساس توافقات قبلي، حقوق كردها محفوظ باشد ولي در صورتي كه اين حق مورد توجه قرار نگيرد و آن حقوق رعايت نشود، نبايد هم انتظاري وجود داشته باشد. در طول تاريخ اين قدرتهايي كه شما از آن سخن گفتيد، همانهايي بودند كه قبلا از صدام حمايت ميكردند، نه فقط عليه مردم كُرد بلكه عليه ايران و ساير بازيگران منطقهاي. وضعيت كنوني منطقه ناشي از عملكرد چه كسي است؟ اگر ميخواهيم منطقه از وضعيت كنوني خارج شود، راهي جز برگشت به مردم و توجه به خواست و حقوق آنها را نداريم. من هماكنون اين انتظار را ندارم يكي از قدرتهايي كه شما از آن سخن گفتيد در صورتي كه منافعش تامين نشود، از كردستان حمايت بكند.
حداقل در يكي، دو سال گذشته مقامات كردستان عراق با مقامات آمريكايي ديدار كردهاند. در آن ديدارها، اين موضوع مطرح شده است؟ پاسخ آمريكا چه بوده است؟
همه حقوق مردم كُرد را قبول دارند ولي مورد حمايت قرار نميدهند. ما تا به امروز نشنيدهايم كه آمريكاييها و روسها كردها را مورد حمايت قرار دهند و بگويند كه جدا شويد. صحبتهايي شده است ولي تاييدي را هم نگرفتهايم. البته آنها گفتهاند كه تعيين سرنوشت، حق مسلم خودتان است ولي بايد شرايط اين مساله را ايجاد كنيد. يكي از اين شرايط مهم، جلب نظر همسايگان است. ما سه همسايه مهم داريم؛ ايران، تركيه و سوريه و بايد حداقل نظر دو كشور را در اين باره جلب كنيم. در صورتي كه نظر اين كشورها جلب نشود، شرايط براي جدايي و تشكيل يك كشور تامين نميشود و اين مساله نيازمند رايزني است. حتي براي جدايي و استقلال نيازمند رايزني با دولت بغداد هستيم و اگر آنها راضي نشوند، انجام اين كار به سختي صورت ميگيرد.
مسرور بارزاني هم گفته است كه براي استقلال كردستان عراق نيازمند رايزني با ايران و عراق هستيم. به نظرتان واكنش ايران نسبت به اين مساله چه خواهد بود؟
آنچه ما در اين باره اطمينان نظر داريم، آن است كه تاكيد ايران در وحدت و عدم تجزيه عراق است. تركها نيز در اين باره اصرار دارند، يعني جدايي ما را قبول نميكنند ولي در بغداد نظرات متفاوتي وجود دارد. كساني امروز در بغداد هستند و ما را براي جدايي تشويق ميكنند. مسرور بارزاني در اين باره معتقد است كه ما براي جدايي نياز داريم تا با قدرتهاي مطرح در اين باره رايزني و نظر آن قدرتها را جلب كنيم مگر نه بدون جلب نظر آنها كسب استقلال سخت و دشوار خواهد بود.
واكنش وزارت امور خارجه عربستان نسبت به اين مساله چيست؟ برخي ميگويند مسوولان سعودي در تحريك اين تفكر در مقامات اقليم كردستان نقشآفريني كردهاند. شما اين مساله را قبول داريد؟
صراحتا ميگويم كه هيچ كدام از كشورهاي منطقه چه عرب، چه ترك و چه فارس اين مساله را قبول نخواهد كرد. برخيها اين هدف را دارند كه ميخواهند آرامش منطقه برهم بخورد. شايد عربستان بخواهد در عراق، اهل تسنن در راس قدرت باشند و اين هم به دليل مقابله با گسترش نفوذ شيعه و ايران است. ما مراقب هستيم تا در دام بحرانها و تنشهاي كنوني منطقه نيفتيم و مراقب هستيم كه بيشترين منفعت را در اين باره كسب كنيم. بايد بگويم وارد هيچ ائتلافي عليه هيچ بازيگري نخواهيم شد. سعودي و قطر تا اين لحظه از استقلال كردستان حمايت نكردهاند و با تركيه همدست هستند تا سلطه اهل تسنن در منطقه ايجاد شود.
عدم حضور كردهاي سوريه در مذاكرات ژنو و استقلال كردستان عراق تا چه اندازه ميتواند موجب شود تا كردهاي سوريه نيز خواستار استقلالطلبي شوند؟
مشكل اينجا وجود دارد كه بسياري از كردها اصرار دارند جدا شوند و كشوري مستقل و متحد تشكيل بدهند، چه در تركيه و چه در سوريه و چه در عراق. تا به امروز كُرد قبول داشت تا در چارچوب قوانين كشوري كه در آن است، باشد تا از اين طريق حقوقشان محفوظ بماند ولي اكنون حقوق كردها توسط اين كشورها رعايت ميشود؟ قدرت اصلي كه در برابر داعش و تروريسم ايستادگي كرد و مقابل آنها ايستاد، كردها بودند. پيشمرگههاي كُرد در سوريه و عراق ضرباتي اساسي به داعش وارد كردند. وقتي از آينده سوريه صحبت ميكنيم، چرا نبايد كردها در آن نقشآفريني بكنند؟ چرا كردها نبايد در مذاكرات سوريه حضور داشته باشند؟ بايد جامعه بينالملل متوجه مظلوميت كردها و حقوق و خواستهاي آنها باشد. آيا در اين شرايط حقوق و خواست كُرد مورد توجه قرار ميگيرد؟ وقتي شرايط جنگي ميشود، كُرد مظلوم است و وقتي داعش حمله ميكند، باز كردها مظلوم هستند. اكنون شرايط عوض شده است و كسي نميتواند مانع از بيان خواستهمان شود. آيا حق نداريم خواستهمان را مطرح كنيم. البته ما منتظر هستيم تا در چارچوب قانون اساسي حقوقمان را به دست آوريم و از آن محافظت كنيم اما در صورتي كه اين حق رعايت نشود، نبايد هم انتظاري داشته باشيم.
با توجه به قطع مذاكرات دولت تركيه با كردهاي اين كشور و سركوب آنها، اقدام شما منجر به تحريك اكراد تركيه نميشود؟ در چنين شرايطي چگونه انتظار داريد كه دولت تركيه استقلال كردستان عراق را به رسميت بشناسد؟
سوال ما از دولت تركيه اين است كه چرا آنها حقوق كردها را به رسميت نميشناسد؟ هماكنون كردها ٣٠ سال است كه براي به دست آوردن حقوقشان در حال مبارزه با دولت تركيه هستند و سركوب ميشوند. نتيجه اين مسائل منجر به آن شده است كه اكنون مبارزه مسلحانه در تركيه اوج گرفته و آن اعتراضات خاموش نشده است. اگر اين شرايط عدم توجه به حقوق كُرد ادامه يابد، به راهحلي هم نميرسيم و هيچ مسالهاي حل نخواهد شد. تنها راهكار حل و فصل بحران اين است كه حق مليت و بشريت كردها به رسميت شناخته شود. هنگامي كه اين حقوق كردها به رسميت شناخته شود، مگر كردها ديوانه هستند كه در جنگ و دعوا باشند؟
مساله تجزيه كشورها تا چه اندازه ميتواند وضعيت مبارزه با تروريسم و داعش در عراق و سوريه را پيچيدهتر از وضعيت كنوني كند؟ به عبارت ديگر، تجزيه كشورها منجر به بحرانيتر شدن منطقه نخواهد شد؟
ما در منطقه تجربياتي داريم. برخي معتقد بودند با سقوط صدام و فروپاشي نظام بعثي، آرامش در منطقه حاكم خواهد شد. داعش و تروريسم امروز ناشي از چيست؟ داعش و تروريسم امروز نشات گرفته از سوءمديريت گذشته است و اگر اين سوءمديريت ادامه داشته باشد، اين تروريسم و جنگ و بحران نيز ادامه خواهد داشت. ما اگر متحد شويم ولي اين اتحاد حقيقي نباشد، مشكلات تداوم مييابد. مهم اين است كه جلوي اين آشوب را بگيريم و اتحاد واقعي شكل بگيرد. راهكار حقيقي توجه به خواست و نظر مردم است و ارايه خدمات به آنها است.
روابط ايران با گروههاي كُرد چگونه است؟
تا اين لحظه، روابط ايران با گروههاي كردي خوب و مناسب است ولي ايران اكنون بر سر يك دوراهي قرار گرفته است. در عراق، نزديكترين همپيمانان ايران، شيعيان هستند اما امروز در درون بيت شيعه، اختلافات شديدي وجود دارد. در عراق ميان شيعه و سني اختلاف وجود دارد. ما امروز انتظار داريم كه ايران مثبت و فعالتر از گذشته عمل كند و به دنبال اتحاد شيعه با كُرد و شيعه و سني با يكديگر باشد تا بتوانيم عراقي جديد ايجاد كنيم. لازم است تا بار ديگر تاكيد كنم كه روابط ايران با گروههاي كردي و عراقي، روابطي مثبت و مناسب است.
تا چه اندازه سخن گفتن از رفراندوم براي جدايي از سوي مسوولان اقليم كردستان عراق واقعي و چقدر نمايشي براي كسب امتيازات بيشتر از دولت بغداد است؟
صددرصد واقعي است. من ميگويم به رفراندوم نيازي نيست زيرا كردي وجود ندارد كه مخالف كشور مستقل كردستان باشد و استقلال نخواهد. مگر ميشود فردي كُرد باشد و در برابر اين خواسته، نه بگويد؟ اما سوالي كه در اين باره وجود دارد، اين است تشكيل كردستان در چه زماني و با چه هزينهاي صورت گيرد؟
در اخبار آمده است كه «مسعود بارزاني» و «برهم صالح» درصدد سفر به تهران هستند. اين سفر چه زماني صورت ميگيرد؟ دستورالعمل رايزنيها در اين باره چه خواهد بود؟
برنامه سفر به ايران و ديدار با مقامات عالي ايران، برنامه جديدي نيست و همواره در شرايط مناسب، مسوولان عالي به ايران و كردستان عراق سفر كردهاند و با يكديگر در رابطه با مسائل دوجانبه و مورد علاقه پرداختهاند. ميخواهم بگويم كه تبادل هيات و انجام مشورت هميشه وجود داشته باشد اما زمان نهايي اين سفر هنوز مشخص نشده است.
در اين سفر احتمالي، در رابطه با استقلال كردستان عراق با ايران رايزني هم خواهند داشت؟
تا وقتي كه زمان سفر مشخص نشود، دستورالعملي هم براي آن تعيين نخواهد شد. با اين حال، هنگامي كه اين سفر صورت گيرد و نياز به رفراندومي وجود داشته باشد، بايد صددرصد با ايران رايزني صورت گيرد.
روزنامه اعتماد، صفحه دیپلماسی، بخش گفتوگوی روز، دوشنبه 20 اردیبهشت 1395، سال سیزدهم، شماره 3522، صفحه 10.
همدلی ـ میثم سالخورد: وضعیت عراق، به عنوان کشوری که پس از سرنگونی صدام و حزب بعث، دورهای از تلاطمات سیاسی و اجتماعی را شاهد بود، با عروج سیاسی قدرتی نوظهور بنام داعش، بر پیچیدگیهایش افزوده شد. در حالی که دولت «نوری المالکی» هنوز در حال تعیین ساختارهای سیاسی کشور بهسر میبرد و پارلمان عراق صحنه منازعات فرقهای، قومی و سیاسی بسیاری بود، پیشروی برقآسای داعش، عراق را به یکی از بحرانیترین مناطق جهان تبدیل کرد. با این همه، در شرایطی که دولت مرکزی عراق و دولت «حیدر العبادی» همچنان از هرج و مرج و تشنج رنج میبرد، حکومت اقلیم کردستان در شمال این کشور از ثبات بیشتری برخوردار است. همین امر، زمینه مقاومت چشمگیر پیشمرگههای کُرد را بر علیه داعش فراهم آورد. در این میان، نقش ایران به عنوان کشوری که با اقلیم کردستان، 600 کیلومتر مرز مشترک دارد، در رویارویی با دولت اسلامی عراق و شام (داعش) چشمگیر بوده و هست.
سوای همراهی و همکاری در مبارزه با داعش، ایران و اقلیم روابط گستردهای با یکدیگر دارند. در شرایطی که خبرهای محافل رسانهای حاکی از سفر «مسعود بارزانی» و هیأت سیاسی اقلیم کردستان به ایران است، به گفتوگو با «ناظم دباغ» نماینده اقلیم کردستان در ایران نشستیم که در ادامه از نظرتان میگذرد.
بهنظر میرسد که حکومت اقلیم کردستان پس از ظهور ناگهانی داعش در آوریل 2013 و در جریان عقبنشینی نیروهای عراقی در مناطقی که مورد هجوم داعش قرار گرفت، تثبیت شد. در این مناطق پیروزیهای درخشان پیشمرگهها، پیروزی سیاسی اقلیم را بهدنبال داشت. نظرتان در این خصوص چیست؟
داعش وضعیت جدیدی در عراق بوجود آورد. حمله داعش به شهرهای فلوجه، انبار، موصل، کرکوک و دیگر مناطق، با عقبنشینی و تسلیم ارتش عراق روبرو شد، اما خوشبختانه نیروهای پیشمرگه توانستند با تسلیحات اندکی که در اختیار داشتند بر این مناطق تسلط پیدا کنند و نیروهای داعش را عقب برانند.
مناطقی که پیشمرگهها بر آن تسلط پیدا کردند به لحاظ تاریخی و اصالت، جزء سرزمینهای اقلیم بهشمار میرفتند. مناطقی که سالها پیش حکومت حزب بعث، آنها را از اقلیم جدا کرده بود. در وضعیت جدید این سرزمینها، به عنوان «مناطق متنازعه» تعریف شدهاند. همچنین پیشمرگهها توانستند بر مناطق بیشتری نیز تسلط پیدا کنند. این پیروزیها از سویی باعث ایجاد وضعیت جدیدی شد و زمینه عقبنشینی داعش را از مناطق تحت اشغال فراهم کرد.
در خبرها آمد که پیشمرگهها در منطقه نینوا هم حضور چشمگیری داشتهاند و با آزادسازی 9 روستای اشغال شده توسط داعش، نوید آزادسازی نینوا را میدهند.
در مورد نینوا، موصل و مناطقی که داعش بر آنها تسلط پیدا کرده، تا حدی نیروهای همپیمان و نیروهای دولت مرکزی هماهنگ هستند تا بتوانند برای آزادی منطقه موصل همکاری کنند. در همین مسیر، پیشمرگهها هم توانستند چندین روستا را آزاد کنند و داعش را در حال حاضر عقب راندند و منتظر آزاد شدن نینوا هستیم.
یکی از مشاوران آقای بارزانی از پیدا شدن نامهای محرمانه سخن گفتند که در آن البغدادی از عقبنشینی داعش به لیبی سخن میگوید. درباره صحت و سقم این نامه نظرتان چیست؟
من از طریق رسانهها شنیدم و در جریان مستقیم آن نیستم، ولی تا جایی که میدانم یکی از مشاوران این را گفته و در واقع منابعش شناخته شده است. حالا باید ببینیم متن این نامه چیست. با این همه امروز شاهد واقعیتی در عراق هستیم و میبینیم که داعش روز به روز در جبهههای مختلف با شکست مواجه میشود و در بیشتر مناطق در حال عقبنشینی است.
در مورد اقلیم، بحث خودمختاری و مطالبه برگزاری همهپُرسی که توسط آقای بارزانی در 2014 مطرح شد، بحثی محوری است. بهنظر میرسد این از جمله مسائلی است که مورد خواست همسایگان اقلیم مانند ایران و ترکیه نیست. در شرایطی که اسرائیل به شکلی ضمنی از آن حمایت کرد. این مطالبه اکنون در چه مرحلهای است؟ بهنظر میآید کُردها در اینباره، در تعلیق بهسر میبرند.
مسئله خودمختاری مطرح نیست، چون ما همین الان هم آن را داریم. مسئله بر سر استقلال و رفراندوم برای تعیین سرنوشت است. اصولا این حق را نمیتوان از مردم سلب کرد، هیچ کُردی نیست که خواهان این نباشد و آرزوی روزی را نداشته باشد که سرنوشت کردها به دست خودشان باشد. اگر به تاریخ کردستان بازگردیم، میبینیم که کردستان هیچگاه مجزا نبوده است بلکه یک جغرافیا بوده و به مرور زمان تقسیم شده است و دولت عثمانی و عباسی و صفوی، حتی پس از جنگ جهانی اول باعث تکه تکه شدن کردستان به دو بخش کردستان عراق و سوریه شدند. این مساله، تحقیقات و بررسیها و بحثهای مختلفی ایجاد کرده است. ولی واقعیت این است که اگر ما امروز این حرف را میزنیم به این معنا نیست که همین امروز به دنبال استقلال هستیم. ولی این مساله مطرح است که مردم کُرد رفراندومی برگزار کنند تا بگویند خواهان چه هستند. آن هم به عوامل زیادی بستگی دارد و باید شرایط آن فراهم شود، که تا امروز هم فراهم نشده که ما بتوانیم رایگیری و رفراندوم برگزار کنیم و ببینیم که کردها چه میخواهند.
این شرایطی که میگویید دقیقا چیست؟
ما نمیتوانیم در منطقهای اعلام استقلال کنیم که همسایگان ما موافق نباشند و دشمنی کنند. همسایگانی مثل ایران، ترکیه، سوریه و حتی دولت مرکزی عراق. هر کاری بخواهیم انجام دهیم باید با مذاکره و گفتوگو و توافق باشد، تا بتوانیم همسایگان خوبی برای هم باشیم.
بهطور کلی بهنظر میرسد حکومت اقلیم مخصوصا در سطح رهبری بهخوبی توانسته بر مشکلات داخلی و برخی منازعات درونی فائق آید. به هر حال احزابی مثل اتحادیه میهنی کردستان و حزب دموکرات بهرغم تفاوتهای سیاسی، توانستهاند در رهبری اقلیم نقشآفرینی کنند.
بله همینطور است. وقعا رهبری کُرد با همه مشکلات و مصائبی که وجود داشت، توانست روی پای خودش بایستد که شرایط امروز اقلیم نمایانگر آن است.
به هرحال کُردها در مناطق همجوار اقلیم هم حضور دارند؛ از سوریه و ایران گرفته تا ترکیه. در شرایطی که اقلیم این حق را برای کردهای عراق قائل است که در شرایطی فدرال، به شکلی حاکم بر سرنوشت خود باشند، موضع اقلیم درمورد کُردهای سایر مناطق چیست؟
ببینید ما در چهارچوب عراق حرفهای خود را میزنیم و مطالبات خود را مطرح میکنیم. ما هیچگاه نگفتیم «کردستان بزرگ»، بلکه میگوییم «کردستان عراق». مسائل سایر کردها به خودشان باز میگردد و خودشان تصمیمگیرنده هستند.
مسائلی که در مورد منازعات اقلیم و پ.ک.ک در مورد شنگال و کوبانی پیش آمد و مسائلی از این دست، آیا باعث تضعیف کردها در کلیت آن و قدرت گرفتن داعش نمیشود؟
بله کلا این قبیل درگیریها و اختلافات تأثیر منفی برجای میگذارد و در شرایطی که دشمن مشترکی به نام داعش وجود دارد، زمینه تضعیف مقاومت را ایجاد میکند. با این همه، معتقدم این نوع مسائل جزئی هستند و در طی زمان پایدار نخواهند بود و بهنظرم حل خواهند شد.
ترکیه از همان آغاز شکلگیری داعش، مواضع متنوع و حتی متناقضی گرفت. در حالی که در ابتدا سخن از مواجهه با داعش میزد، در طی زمان شاهد همکاری ترکیه با داعش بودیم. موضع اقلیم اصولا درباره ترکیه و سیاستهای اردوغان چیست؟
همانطور که پیشتر هم گفتم در مورد آینده سیاستهای ترکیه در منطقه و در مورد داعش، خوشبین نیستم. از سویی دیگر درگیریهای نظامی با کردهای خود در حالی که در نزدیکی مرزهایمان داعش مستقر است، چیزی جز جنگ و جنگ به همراه نداشته است. معتقدم با گفتوگو میتوان مسائل را حل کرد. مسئله بعدی رویکرد ترکیه در قبال داعش است. بالاخره داعش بدون پشتیبانی برخی قدرتها نمیتوانست اینچنین پیشروی کند و در مدت زمانی کوتاه بخشهای گستردهای از عراق را به تصرف خود درآورد. به هرحال داعش که از آسمان در منطقه فرود نیامد و از یک زمینی وارد منطقه شد و ثانیا از سوی نیروهایی هم حمایت میشود، که بر اساس آنچه در رسانهها و اخبار هم منعکس میشود، در حمایت از داعش همواره نام کشورهایی مانند عربستان، قطر، امارات و ترکیه به چشم میخورد. با این همه به عقیده من، داعش نتیجه سوءمدیریت سیاسی، اقتصادی و اجتماعی در منطقه، بویژه در دوره آقای مالکی بوده است. در واقع شرایطی که باعث بوجود آمدن داعش شد، چنانچه اصلاح نشود و از بین نرود، داعش نیز از میان نخواهد رفت. شاید تضعیف شود، ولی از بین نمیرود.
موضع اقلیم در برابر رویدادهای بغداد و تحصن مقتدی صدر و تظاهرات مردم در منطقه سبز چیست؟
موضع اقلیم همواره امنیت و ثبات بغداد و عراق بوده است، مسئله همان سوءمدیریتی است که اشاره کردم. در واقع دولت عراق باید به همه اقوام و طوایف و گروهها به یک چشم بنگرد. موضوع دیگر، لزوم اصلاحات است که نیاز امروز دولت عراق بهشمار میآید تا در سایه آن شرایط معیشتی، اقتصادی و اجتماعی مردم عراق بهبود یابد. مسائل بغداد مربوط به دولت مرکزی است و ما به عنوان اقلیم همواره خواهان امنیت، ثبات و اصلاحات دولت عراق بودهایم. از سویی دیگر اقلیم همواره به دنبال مطالبات خود در چهارچوب قانون اساسی عراق بوده است. قانون اساسی عراقی، حق مسلم کُرد را به رسمیت شناخته و مرجع حل اختلافات را هم مشخص کرده است.
یکی از مباحث مطرح شده، بحث فروش نفت توسط اقلیم است که پس از عقبنشینی داعش از منطقه کرکوک، اقلیم این حق را برای خود قائل شد که مستقیما نفت بفروشد. نظر شما چیست؟
بله، یکی از مسائل اختلافی ما قانون نفت است. قانون نفت پروژهاش آماده است و قرار بود در پارلمان تصویب شود ولی تا به امروز حکومت عراق جلوی طرح آن را در پارلمان گرفته و نگذاشته تصویب شود. وقتی آن قانون تأیید و تصویب شود، مسائل اقتصادی و همچنین مسئله نفت، حلشدنی است. اقدامات اقلیم در اینباره بر اساس آن قانون است. از دو سال پیش که دولت مرکزی بودجه اقلیم را قطع کرد، ما ناچار هستیم در جهت تأمین منابع مالی، به فکر صادرات نفت چه از طریق ایران و چه ترکیه باشیم، تا بودجه اقلیم تأمین شود.
یعنی قریب به دو سال است که آن 17 درصدی که در بودجه عراق برای اقلیم در نظر گرفته شد، قطع شده است؟
بله، نه تنها آن 17 درصد، بلکه استحقاقات پیشمرگهها که خود شاهد هستید چگونه در مبارزه با داعش فداکاری میکنند و تاکنون بیش از 1500 شهید دادهاند نیز قطع شده است. تا جایی که برخی از همپیمانان، نیازهای ما را برطرف میکنند، اما هیچ کمکی از سوی دولت مرکزی به اقلیم نمیرسد.
آقای بارزانی در گفتوگو با روزنامه «زمان » ترکیه در سال 2013 از نقش سردار سلیمانی در جنگ با داعش گفتند و شما نیز در برنامهای تلویزیونی او را مرد اول خاورمیانه نام نهادید. نقش مهم ایران و سپاه قدس بهویژه در مقطع محاصره اربیل توسط داعش را چگونه ارزیابی میکنید؟
بله، همین چند روز پیش هم آقای «نیچیروان بارزانی» از نقش مثبت جمهوری اسلامی و مسئولان آن در آن مقطع سخن گفت. نیروهای پیشمرگه میتوانستند به حمایت از منطقه بپردازند، اما کمکها و همکاریهای ایران در لحظهای که اقلیم در شرایط حساسی بود، توانست روحیه پیشمرگهها را بالا ببرد تا بتوانند از اقلیم و از مناطقی که مورد هجوم داعش قرار گرفته بود، دفاع کنند. بعد از آن مقطع هم، ایران و همچنین کشورهای همپیمان به نیروهای پیشمرگه کمکهای فراوانی کردند. اقلیم همواره بر نقش مثبت و مشارکتهای سودمند ایران و بهویژه سردار سلیمانی در مبارزه علیه داعش تأکید کرده است، هم در قبال اقلیم و هم در قبال کلیت عراق. نقش مثبت ایران در مبارزه با داعش انکارناشدنی است.
روزنامه همدلی، صفحه سیاست، سال دوم، شماره 336، دوشنبه 17 خرداد 1395، صفحات 1 و 3.
آخرین اخبار
- «ناظم دباغ» با هیئت صادرات و واردات و اتاق بازرگانی حکومت اقلیم کردستان دیدار کرد
- «ناظم دباغ» با خانم «مایرا کوپرز» معاون نماینده «یونامی» در ایران دیدار کرد
- «ناظم دباغ» با مسئول بخش خاورمیانه و میانه عراق در وزارت امور خارجه ایران دیدار کرد
- ناظم دباغ: مهمانان اقليم كردستان عراق نبايد باعث سلب آسايش و امنيت ميزبان شوند
- در گفتوگوی اختصاصی با ایرنا؛ نماینده اقلیم کردستان عراق: درباره گروههای کرد مخالف ایران تصمیم جدی میگیریم/مقرهایشان تخلیه خواهد شد
- مسئول عالیرتبه کُرد، تهدیدهای بسیار بزرگی را فاش میکند
- ایران با کنار گذاشتن جریان صدر در تشکیل دولت جدید عراق ، مخالف است
- «ناظم دباغ» در تهران با ماموستا «علی باپیر» دیدار کرد
- «ناظم دباغ» و «سلام رشدی» با «سایمون شیرکلیف» سفیر انگلستان دیدار کردند
- «ناظم دباغ» با خانم «مایرا کوپرز» معاون نماینده «یونامی» در تهران دیدار کرد
- «ناظم دباغ» با «لوریس رومرو دیاس» کنسول سفارت اسپانیا در تهران دیدار کرد
- ایران در تلاش است تا میان اتحادیه میهنی و حزب دموکرات میانجیگری کند
- اظهارات ناظم دباغ دربارە میانجیگری ایران میان حزب دمکرات و اتحادیە میهنی کردستان
- ناظم دباغ: ایران میان حزب دمکرات و اتحادیه میهنی میانجیگری نمیکند
- «ناظم دباغ» با هیئت عالي دانشگاه پیام نور ایران گفتوگو کرد
- پیام تبریک «ناظم دباغ» به ماموستا «عرفان علی عبدالعزیز» رهبر حزب جنبش اسلامی کردستان
- «ناظم دباغ» و «سلام رشدی» در تهران با «محمد حاجی محمود» دیدار کردند
- «ناظم دباغ» با خانم «لیندال ساکس» سفیر کشور استرالیا در تهران گفتوگو کرد
- «ناظم دباغ» با خانم «ماثیو» کاردار سیاسی سفارت انگلستان در تهران دیدار کرد
- نمایندە دولت اقلیم کردستان در تهران: ایران حکم دادگاه فدرال عراق دربارە نفت اقلیم کردستان را موضوعی داخلی می داند
- در میزگرد "بررسی تحولات عراق" در ایسنا مطرح شد: صدر بدنبال زعامت سیاسی شیعیان است/ آمریکا حساب شده از عراق میرود
- ناظم دباغ: ایران به حزب دمکرات و اتحادیه میهنی اعلام کرده که برای ریاست جمهوری دو کاندید داشته باشند
- نمایندە دولت اقلیم کردستان در تهران: نگرانم برخی سیاست ها در عراق ما را بە وقایع مقطع رفراندوم و پس از آن بازگردانند
- ناظم دباغ نماینده اقلیم کردستان عراق در ایران در گفتوگو با ستاره صبح: در ساختار سیاسی عراق سهم خواهی مطرح است نه عملکرد مثبت یا منفی
- «ناظم دباغ» در تهران با «محمد حاجی محمود» دیدار کرد
- نمایندە دولت اقلیم کردستان در تهران: ایران برای تصدی منصب ریاست جمهوری عراق حامی اتحادیه میهنی است
- رئیس دفتر اقلیم کردستان عراق در گفتوگو با آنا:کشورهای دخیل در موضوع مهاجران غیرقانونی به فکر منافع خود هستند/ مهاجرت تابع شرایط اجتماعی و سیاسی است
- نماینده دولت اقلیم کردستان در تهران: حزب دمکرات درخواست کرده نامزد اتحادیه میهنی برای ریاست جمهوری عراق با موافقت احزاب کُرد انتخاب شود
- پیام ایران به اقلیم کردستان؛ وارد منازعات شیعان و سنی های عراق نشوید
- نماینده دولت اقلیم کردستان در تهران: ایران از کُردها خواسته وارد مناقشات شیعیان و سنی های عراق نشوند